ÐÁÕËÏÓ ÍÉÑÂÁÍÁÓ  

Ðáýëïò ÍéñâÜíáò (1866 - 1937)

Ï Ðáýëïò ÍéñâÜíáò (ÐÝôñïò Áðïóôïëßäçò ôï ðñáãìáôéêü ôïõ üíïìá) áí êáé äåí ãåííÞèçêå óôç Óêüðåëï, Þèåëå íá èåùñåßôå Óêïðåëßôçò. O ÐáðáäéáìÜíôçò ôïí Ýëåãå Ðáôñéþôç, áöïý ç Óêüðåëïò êáé ç ÓêéÜèïò óôÝêïõí äßðëá äßðëá óôï ãáëÜæéï ôïõ Áéãáßïõ. Ï ÐáðáäéáìÜíôçò êÜðïôå üôáí äéÜâáóå Ýíá ðïßçìá ôïõ ôïí ÷Üúäåøå óôï êåöÜëé êáé åßðå "êáé ôá ðïéÞìáôá ìáèÞìáôá åßíáé".

ÃåííÞèçêå óôç Ìáñéáííïýðïëç ôçò Ñùóßáò ôï 1866 áðï ðáôÝñá Óêïðåëßôç êáé ìçôÝñá ×éþôéóóá. Áðï ôá ìéêñÜ ôïõ ÷ñüíéá Ýæçóå óôïí ÐåéñáéÜ. Åêåß ðÞãå ó÷ïëåßï êáé Ýìáèå ôá ðñþôá ãñÜììáôá. Ôï 1888 ôåëåßùóå ôçí ÉáôñéêÞ Ó÷ïëÞ ôïõ ðáíåðéóôçìßïõ Áèçíþí êáé áñãüôåñá ôï 1890 ìðÞêå óôçí õðçñåóßá ôïõ Âáóéëéêïý Íáõôéêïý þò áíèõðßáôñïò êáé üôáí áðïóôñáôåýôçêå ýóôåñá áðü ðïëý÷ñïíç õðçñåóßá Þôáí ãåíéêüò áñ÷ßáôñïò.

Ç õðçñåóßá ôïõ, ùò ôï 1920, äåí ôïí åìðüäéóå íá áíáðôýîåé ðáñÜëëçëá ìéÜ ðëçèùñéêÞ ëïãïôå÷íéêÞ äñáóôçñéüôçôá, íá óõììåôÝ÷åé óôçí ðíåõìáôéêÞ êßíçóç êáé íá óõíåñãÜæåôáé ìå ðïëëÜ Ýíôõðá, åíþ ï ßäéïò åîÝäéäå áñêåôÜ ðåñéïäéêÜ.

Áó÷ïëÞèçêå ìå üëá ôá åßäç ôïõ ëüãïõ, ãñÜöïíôáò ðïéÞìáôá, äéçãÞìáôá, ìõèéóôïñÞìáôá, èåáôñéêÜ Ýñãá, äïêßìéá êáé ìåôáöñÜóåéò. Åãñáøå åðßóçò, óïâáñÝò êáé áîéüëïãåò ìåëÝôåò óôçí åðéóôÞìç ôïõ. ÐïëëÝò öïñÝò ç äñÜóç ôïõ ðÞñå ôç ìïñöÞ ôçò öéëáíèñùðßáò áöïý äþñéóå ôçí åðßâëåøç ôïõ óôçí áññþóôéá êáé ôïí ðüíï.

Ãéá ðïëý êáéñü ï ìÝ÷ñé ôüôå ãíùóôüò óôï ðïëý êüóìï ÐÝôñïò Ê. Áðïóôïëßäçò êáé áñãüôåñá Ðáýëïò ÍéñâÜíáò, åßíáé ãíùóôüò óÜí "êáðåôÜíéïò" Þ "ãéáôñüò".

Ç ðáñïõóßáóÞ ôïõ óôá ãñÜììáôá èá ãßíåé ôï 1881 ìå äåßãìá ðïéçôéêÞò ãñáöÞò. Ç ðåæïãñáöéêÞ ôïõ ðáñáãùãÞ, üìùò èá åãêáéíéáóôåß áñãüôåñá ôï 1894. Ç óýíôïìç ðïéçôéêÞ èçôåßá ôïõ óôçí ðáñíáóóéáêÞ ðïéçôéêÞ äåí áðÝäùóå Üîéá ëüãïõ áðïôåëÝóìáôá. Ï'ôé áðïìÝíåé áðü áõôÞí åßíáé ç ãëùóóéêÞ åðÜñêåéá ðïõ êáôáäåéêíýåôáé êáé êÜðïéá óôé÷ïõñãéêÞ äåîéüôçôá. Ç êýñéá ðñïóöïñÜ ôïõ ðñÝðåé íá åíôïðéóôåß óôï ðåæïãñáöéêü ôïõ Ýñãï.
Ï Ðáýëïò ÍéñâÜíáò îåêßíçóå áðü ãíÞóéá çèïãñáöéêÜ äéçãÞìáôá, ìå êýñéï üðëï ôçí ãëùóóéêÞ ôïõ äåîéüôçôá êáé ôçí ïéêïíïìßá ôçò áöÞãçóçò. Áñãüôåñá óôñÝöåôáé óôï "áóôéêü" ìõèéóôüñçìá. Ôüóï ôï Áãñéïëïýëïõäï üóï êáé ôï Åãêëçìá ôïõ Øõ÷éêïý êéíïýíôáé óôïí áóôéêü áèçíáúêü êüóìï, óõíäõÜæïíôáò ôï ðñþôï ìéá çèïãñáöéêÞ ðáñïõóßá ôïõ åðáñ÷éùôéêïý óôïé÷åßïõ, ìå êïéíùíéêÝò áé÷ìÝò ôï äåýôåñï. Áìöüôåñá, üìùò, óôÝêïíôáé ìå êñéôéêÞ ìáôéÜ óôéò ðñïáðáéôïýìåíåò óõìâÜóåéò ôçò æùÞò óôçí áíáðôõóóüìåíç ðüëç.

Ðåñéóóüôåñï ãíùóôüò Ýãéíå ìå ôá ÷ñïíïãñáöÞìáôÜ ôïõ, ðïõ äéáêñßíïíôáé ãéÜ ôïõ ÷éïýìïñ ôïõò êáé ôéò áíèñþðéíåò ðñïåêôÜóåéò ôïõò. Áñ÷éóå íá ôá äçìïóéåýåé áðü ôï 1908 óôçí åöçìåñßäá Åóôßá. Ôï øåõäþíõìï Ðáýëïò ÍéñâÜíáò ðñùôï÷ñçóéìïðïßçóå óôçí åöçìåñßäá Áóôõ.

Ç ãëþóóá ôùí ðñþôùí ôïõ êåéìÝíùí åßíáé ç êáèáñåýïõóá, áñãüôåñá üìùò ÷ñçóéìïðïßçóå êáèáñÞ äçìïôéêÞ ãëþóóá ìå óáöÞíåéá êáé æùçñÞ Ýêöñáóç. Ôï ýöïò ôïõ åßíáé ðñïóùðéêü êáé ðñùôüôõðï. Ôï ãñÜøéìü ôïõ åßíáé åõ÷Üñéóôï, ÷áñéôùìÝíï êáé áðïêáëýðôåé Ýíá ðíåýìá ðïõ, ðáñ' üëç ôçí áßóèçóç ôïõ ìÝôñïõ êáé ôç óõãêñÜôçóÞ ôïõ, äåí åßíáé êëåéóôü êáé áíåðßäåêôï óå áëëáãÝò ôïëìçñÝò êáé ïõóéáóôéêÝò

Óôá 1928 åêëÝ÷ôçêå ìÝëïò ôçò Áêáäçìßáò Áèçíþí. ÔéìÞèçêå ìå ôï Åèíéêü Áñéóôåßï ÃñáììÜôùí.

Ï Ðáýëïò ÍéñâÜíáò ðÝñáóå üëç ôïõ ôç æùÞ ìå ìéÜ ðÝíá óôï ÷Ýñé êáé áõôÞ Þôáí ç óõíôñïöéÜ ôïõ êáé ç ðáñçãïñéÜ ôïõ ìÝ÷ñé ðïõ ðÝèáíå óôéò 28 Íïåìâñßïõ ôïõ 1937 óôçí ÁèÞíá, óôï óðßôé ôïõ óôï Ìáñïýóé.